Kısa Kısa Gemlik

Gemlik ilçesinin kurulus tarihine iliskin ilk bilgilere avusturyali tarihçi Hammer'de rastlanmaktadir. Hammer bir yünan kavmi olan ARGONOTLAR'in komutanlari Kios önderiliginde, siyanüs adini tasiyan bir gemiyle Karadeniz'den geldikleri, konaklamak amaciyla kiyiya çiktiklari ve bu günkü Gemlik bölgesinde I.Ö. 1390'da bir yerlesim merkezi kurduklarini anlatmaktadir.

I.Ö. VII.YY. da Iç Anadoluda Sakarya bölgesinde yerlesen Frigler'in yönetimine giren Gemlik, bu dönemde Frigyalilarin denizcilige önem vermemesi sonucu eski önemini yitirmistir. Lidya krali Giges, Ayni YY.Da Gemlik gibi zengin kiyi bölgelerini egemenligi altina aldi. Ancak, I.Ö. 652'de Kimmerler'in elinde kalan Gemlik IÖ. 561'de Lidya Krali Kroisos'ca Lidya topraklarina katildi. Bu dönemde bir ticaret üssü olarak kullanilan gemlik kisa zamanda gelisti ve zenginlestir.

IÖ. VI.YY'in ortalarinda Persler Lidyalilari yenerek Gemligi aldi.Gemlik Perslerden sonra 334-286 arasinda, Iskender Imparatorlugu sinirlari içinde kaldi.
Askania bölgesinde IÖ. 700'lerde gelen Bitinler, Iskenderin Saldirilari sonucu zayiflayan perslerin baskisindan kurtularak bagimsizliklarina kavusturlar. Bitinya Krali I.Prusias kentin Kios olan adini degistirerek kendi adini verdi. Ancak o tarihte Uludagin eteklerinde bulunan Prusa'dan ayirt etmek için Gemlik'e Prusa Ad More ( Sahil Bursasi) denildi.

Gemlik IÖ. 75'de Roma Yönetimine geçti. Roma imparatorlugun ikiye ayrilmasiyla Gemlik de öbür Btirinya kentleri gibi Bizans Imparatorlugu sinirlari içinde kaldi. Bizans Döneminde Gemlik ipekçilik ve zeytincilik alanlarinda büyük ilerlemeler kaydetti.

Islamiyetin Dogusu ile birlikte yayilmaya baslayan Araplar Özellikle Emeviler döneminde, Anadolu ve Marmaraya akinlar düzenlediler. Gemlikte , 716-718 tarihleri arasinda iki yil araplarin isgalinde kaldi.
Malazgirt Meydan Savasindan sonra Anadoluda üstünlük elde eden Selçuklular, Alparslan'in ölümüyle takta Meliksah'i tanimayarak Anadolya gelen Kutalmisoglu Süleyman Sah Gemlik ve Yöresini isgal etti. Süleymansahin komutasinda Ebul Kasim, deniz kuvvetleri bakimindan güçsüz durumda bulunan Anadolu selçuklu devletinin bu açigini kapatabilmek için Gemlik körfezinde bir tersane kurdurdu. Kisa zamanda ufak çapta gemiler yaptirdi. Bu arada giderek güç kazanan Anadolu Selçuklu Devletinden çekinen Bizans Imparatorui Avrupadan yardim isteyerek Haçli Seferlerini Kiskirtti. Gemlik tüm Haçli Seferleri boyunca Hristiyanlarca askeri üs olarak kullanildi ve kanli savaslara sahne oldu.

Gemlik Osmanli Beyligin eline Orhan BEy zamaninda 1334 de geçti. I. Murat zamanidna Gemlik'te Lala Sahin Pasa gemi yapim evleri kurdurdu. Yildirim Beyazit döneminde ise Timur ordulari Kisa süreyle Gemlik'i istila ettiler. Kent, Osmanli Ülkesine ancak II.Murat döneminde katildi. Fatih zamaninda ve Osmanli Imparatorlugunun Yükselme döneminde ise Gemlik gemi yapimciligi, ipekçiligi, zeytinciligi ve degerli mermerleri ile giderek adini duyurdu.
Ancak, duraklama ve gerileme dönemlerinde önemini oldukça yitirdi.

Semseddin Sami, Gemlik için Su bilgilere yer vermektedir:
"Hüdavendigar Ilinin Bursa Sancagina bagli, Gemlik, 5.147 nüfuslu bir ildir. Nüfusun çogunlugu rumdur. Güzel ve Saglam bir limani, tersaneye ait havuz ve el tezgahlari, 1 camisi, 1 medresesi, 1 ortaokulu, Rumlarin özel kiz ve erkek okullari, 3 kilisesi, 2 manastiri, ve pamuktan mamül bir cins dösemelige özgü el tezgahlari vardir.

Ilçenin baslica dissatimi krom külçesi ile krom tozudur. En önemli dis alimida petroldür.
Tarihi pek eski olan ilçe tarihte Argonot adiyla da taninir.
Nüfusu 30.000 dolaylarinda olup yarisina yakini islam, yaridan fazlasi asagi yukari esit sayida Rum ve Ermeni dir.
Ürüne dayali olarak ugrasilari zeytincilik, ipekböceligi, ve meyveciliktir"
Gemlik için Ali Cevad sunlari yaziyor:
" Hüdavendigar ilinin Bursa Sancagina basli bir ilçedir. Yörenin en eski kasabalaridan biri olup eski adi Kios'dur. Kasabanin eski tarihine ait bilgi yok denecek kadar az sayilir.
Simdiki Gemlik adinin Bursa da yapilan ve çogu bu kasabada satilan ipek gömlekler dolayisiyla "gömlek" sözünden geldigi sanilmaktadir. Kurtulus savasi sirasinda Yünanlilarca isgal edilen Gemlik, 11 Eylül 1922 de kurtulmustur.